Είναι κοινό μυστικό πως στα γραφεία των ψυχολόγων καταφεύγουν συνήθως γυναίκες και μάλιστα σε συντριπτική πλειοψηφία. Άλλωστε και πατροπαράδοτα, στις γυναίκες έχει αποδοθεί το δικαίωμα αλλά και το προνόμιο της συναισθηματικής ευαισθησίας. Ο άντρας κουβαλάει το φορτίο της ψύχραιμης λογικής και της οικονομικής υποχρέωσης. Ακόμη και σήμερα το κοινωνικό μοντέλο επιβάλλει να είναι οικονομικά ανεξάρτητος, επαγγελματικά πετυχημένος και συναισθηματικά αποστασιοποιημένος.
Αυτό το στερεότυπο έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια μεγάλη σύγχυση γύρω από το τι σημαίνει ‘άντρας’ και από ποια στοιχεία εν τέλει διαμορφώνεται η ανδρική ταυτότητα. Τι γίνεται όταν ένας άντρας συνειδητοποιεί πως είναι συναισθηματικά ευαίσθητος και κατα περιόδους ευάλωτος; Όταν βιώνει επαγγελματική αποτυχία, ερωτική απογοήτευση, μοναξιά, φόβο; Μήπως είναι θηλυπρεπής, αδύναμος και δειλός; Μήπως δεν είναι αρκετά Άντρας; Πολύ περισσότερο σε μια εποχή που η βία και η επιθετικότητα κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος η ανδρική ευαισθησία γίνεται παρεξηγήσιμη και πολλές φορές αντικείμενο χλευασμού.
Οι άντρες που θα αναζητήσουν έναν ψυχολόγο συνήθως είναι αμυντικοί, δύσκολα ανοίγονται και συχνά δεν είναι σίγουροι αν ήταν σωστό που έκαναν ένα τέτοιο βήμα. Τις περισσότερες φορές, πρόκειται για ανθρώπους αρκετά κλειστούς που δεν συνηθίζουν να ανοίγουν και να μοιράζονται τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Ακόμη κι εκείνοι που στη ζωή τους είναι πιο κοινωνικοί, περιορίζονται στο να μιλούν κυρίως για τεχνικά κι επαγγελματικά θέματα αλλά σχεδόν ποτέ για συναισθηματικά. Στις παρέες και στις φιλίες μιλούν μόνο γι’ αυτά που κάνουν ή θέλουν να κάνουν αλλά όχι γι’ αυτά που νιώθουν. Αν και οι φιλίες τους αποδεικνύονται ανθεκτικές στο χρόνο, σπανίως συζητιούνται θέματα συναισθηματικής φύσης.
Συνήθως αυτά υπονοούνται ή θίγονται ακροθιγώς. Αντιθέτως, είναι μάλλον πιο εύκολο να αποκαλύψουν τις πιο ευαίσθητες αποχρώσεις τους σε γυναίκες φίλες με την προϋπόθεση ότι δεν είναι η σύντροφός τους ή ότι δεν πρόκειται να γίνει.
Ο τρόπος που μεγαλώνουν τα αγόρια στην ελληνική κοινωνία εμπεριέχει κενά και αναπόφευκτη σύγχυση. Η ανατροφή των παιδιών κι εν προκειμένω των αγοριών, αποδίδεται κυρίως έως και αποκλειστικά στη μητέρα ενώ ο πατέρας διατηρεί την υψηλή εποπτεία. Το μοντέλο του πατέρα που λείπει πολλές ώρες λόγω εργασίας κι όταν επιστρέφει στο σπίτι ξεκουράζεται ή ασχολείται με τις τεχνικές ανάγκες του σπιτιού, τον έβγαλε ουσιαστικά εκτός της οικογενειακής ομάδας. Έτσι λοιπόν το αγόρι στην αναζήτηση του πατέρα ως μοντέλο ταύτισης συναντά μια παρουσία κενή συναισθημάτων, επιθυμητή μεν αποστασιοποιημένη δε εφόσον στην ουσία δεν μοιράζεται το συναισθηματικό του κόσμο δηλαδή τις σκέψεις, τις ανησυχίες, τους φόβους, τις φιλοδοξίες και πολλά άλλα με τον πατέρα του.
Για ένα αγόρι ο πατέρας είναι κορυφαία μορφή, αναγκαίο πρότυπο και βάση διαμόρφωσης της δικής του ταυτότητας. Όταν ένας πατέρας δεν επικοινωνεί ουσιαστικά με το γιό του, είναι πολύ επικριτικός και αυστηρός, ή πολύ ελαστικός έως και αδιάφορος, είναι κατα βάση απών. Αυτό θα δημιουργήσει δυσαναπλήρωτο κενό στο νεαρό αγόρι που έτσι μαθαίνει να αφήνει μετέωρα τα συναισθήματά του ή να τα καταπνίγει όσο μπορεί. Συνεπώς θα οδηγηθεί στο να μην γνωρίζει ποια είναι αυτά και κυρίως πως να τα διαχειρίζεται. Ζει μαζί τους σ’ ένα παράλληλο σύμπαν σαν να μην έχει επαφή.
Συχνά εκεί θα συναντήσει κανείς την πηγή των καταχρήσεων, της παραβατικότητας και της κατάθλιψης γιατί φυσικά και οι άντρες έχουν ισχυρά συναισθήματα, πληγώνονται, ντρέπονται, απογοητεύονται, απελπίζονται αλλά δεν το δείχνουν και κυρίως δεν το συζητούν. Έτσι έμαθαν από τους δικούς τους πατεράδες οι οποίοι έμαθαν το ίδιο από τους δικούς τους : να απουσιάζουν από τη ζωή τους απασχολούμενοι με άλλα πράγματα όπως η επαγγελματική καταξίωση, η οικονομική ευθύνη και άλλα, υποδεικνύοντας τη απο-φυγή ως λύση. Μόνο που αποφεύγοντας τα θέματα που μας στεναχωρούν και μας δυσκολεύουν όχι μόνο δεν τα εξαφανίζουμε όπως ίσως πιστεύουμε αλλά αντιθέτως τα αφήνουμε να λειτουργούν εν αγνοία μας με ανεξέλεγκτες συνέπειες.
Μια θετική αλλαγή που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια ανάμεσα σε όσα δύσκολα ζούμε όλοι μας, κι ίσως εξαιτίας αυτού, είναι πως όλο και περισσότερο, κυρίως οι νέοι πατεράδες, πλησιάζουν τα παιδιά τους με μεγαλύτερη ευαισθησία και περισσότερη εγγύτητα. Αρκετοί είναι εκείνοι που απεγκλωβίζονται από τα συμπλέγματα του παρελθόντος και την ενοχή που σκίαζε την αντρική ευαισθησία. Με πολύ θάρρος και βαθύ σκεπτικισμό συνομιλούν και συμπαρίστανται στους γιους τους με τον ιδιαίτερο αυτό τρόπο που χαρακτηρίζει την ανδρική επικοινωνία. Και η αλήθεια είναι πως μόνο κερδισμένοι είναι εκείνοι που έχουν την τύχη να ζήσουν μια τέτοια σχέση.