Δεν είναι απολύτως σαφές πότε βρίσκεται κανείς στην περίφημη ‘#μέση_ηλικία’, είναι όμως βέβαιο πως αργά ή γρήγορα όλοι περνάμε από αυτή τη φάση επαναξιολόγησης κι επαναπροσδιορισμού της ζωής και του εαυτού μας. Κι όσο μεγαλύτερο το παρελθόν, τόσο περισσότερο το υλικό για απολογισμό.
Απρόσμενα σχεδόν, ανακαλύπτουμε πως τα ιδανικά και τα ιδεώδη που μέχρι πρότινος υπερασπιζόμασταν έχουν αποδομηθεί κι η πραγματικότητα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε είναι μάλλον πιο σκληρή και πιο πεζή απ’ όσο είχαμε υπολογίσει. Σχέσεις που δεν ευδοκίμησαν, οικογένειες που δεν έγιναν όπως τις φανταζόμασταν ή δεν έγιναν καν, φιλίες που δεν κράτησαν, καριέρες που δεν πραγματοποιήθηκαν, σχέδια που ναυάγησαν, ταξίδια που δεν έγιναν, συναισθήματα που φθάρηκαν, όνειρα που δεν υλοποιήθηκαν. Και θέλουμε να γυρίσουμε το χρόνο πίσω έχοντας πια τη γνώση για το πως εξελίσσεται το σενάριο της ζωής και να κάνουμε τα πράγματα αλλιώς. Στερνή μου γνώση…
Επειδή όμως οι μηχανές μεταφοράς στο χρόνο δεν διατίθενται ακόμη στο εμπόριο, ξεκινάμε τις επισκέψεις σε μια παλιά σταθερή γνωστή, την κατάθλιψη που είναι πάντα πρόθυμη να μας φιλοξενήσει και λίγο, και για πολύ, έως και για πάρα πολύ διάστημα. Εκεί σίγουρα θα βρούμε ασφαλές χώρο να γκρινιάξουμε, να παραπονεθούμε, να φωνάξουμε, να κλάψουμε και να πενθήσουμε για όλα όσα δεν έχουμε και για εκείνα που χάσαμε. Εκείνη, μας ακούει πάντα πρόθυμα κι υπερθεματίζει ευθαρσώς ως προς τη θλίψη για τις απώλειες, τα λάθη και τις ελλείψεις μας.
Μα πως έγινα έτσι; γιατί δεν μπορώ πια να ονειρευτώ; γιατί δεν υπάρχει τίποτα να μ’ ενθουσιάζει; που πήγε η όρεξη, το κέφι, ο έρωτας για το καθετί; Γερνάω;
Όχι, απλώς μεγάλωσα και μεγαλώνω κι άλλο, και συνειδητοποιώ πως αυτά που άκουγα παιδί για τις περιπέτειες των άλλων, με τον καιρό, έγιναν και δικές μου εμπειρίες. Πράγματα που άκουγα και θεωρούσα πως δεν με αφορούν, έγιναν και δικά μου βιώματα. Τότε νόμιζα πως τα συναισθήματα είναι αναλλοίωτα, οι σχέσεις παντοτινές, οι δουλειές σταθερές, οι φιλίες ασφαλείς (και μεταξύ μας … οι σαραντάρηδες πολύ μεγάλοι!). Νόμιζα ότι έχω πολλά χρόνια μπροστά μου για να γίνω αυτό που λέμε ‘μεγάλος’ κι ακόμη πως θα απέφευγα τα λάθη των άλλων και θα τα έκανα όλα σωστά. Έτσι νόμιζα.
Και να που έγινα. Μου μιλάνε στον πληθυντικό και καμιά φορά νεαροί σηκώνονται στο λεωφορείο παραχωρώντας μου τη θέση τους. Νιώθω τις αντοχές μου να μειώνονται και σωματικά και ψυχολογικά. Αλλάζω και δεν μπορώ να το κρύψω πλέον. Έτσι λοιπόν το βλέπω κι εγώ κι αυτή η συνειδητοποίηση με κάνει να στέκομαι μουδιασμένος κι απορημένος, κάπου εκεί στη μέση του χρόνου μου και να προσπαθώ να κάνω απολογισμό έχοντας ένα νέο ισχυρό δεδομένο: πως η ζωή δεν είναι τελικά ατέλειωτη.
Τι είναι λοιπόν η κρίση μέσης ηλικίας; ίσως αυτή ακριβώς η συνειδητοποίηση η οποία μπορεί να σε καθηλώσει στο κρεβάτι της κατάθλιψης, να κλαις και να μετράς απώλειες παντός τύπου, ή ευκαιρία επαναπροσδιορισμού. Ευκαιρία, έχοντας αρκετή εμπειρία, ποικιλία γνώσεων και ηλικία τέτοια που μπορείς πια να μην ντρέπεσαι και να μην φοβάσαι αυτά που δεν αξίζουν. Να σέβεσαι και να αγαπάς τη ζωή σου που σ’ έφερε ως εδώ που βρίσκεσαι. Έχεις να μάθεις κι άλλα ακόμη όπως φαίνεται που δεν φανταζόσουν πριν.
Άλλωστε το ταξίδι μετράει, όχι η Ιθάκη..